İNTERNET VE YAŞAM BOYU MÜZİK EĞİTİMİ

Paylaş

Doç. Dr. Belir Tecimer*

MÜZED, Kış 2006,
Sayı 15, Sayfa 8-9.

Yirmibirinci yüzyıla damgasını vuran ve öğrenmenin hiç bir zaman çok geç
olmadığına dayalı olan “yaşam boyu eğitim” modelinin, yakın bir gelecekte uzaktan eğitim
konusunda dünyada büyük bir patlamaya yol açması beklenmektedir. Yaşam boyu öğrenmeyi
gerçek kılan ise teknolojinin ta kendisidir.

Teknolojik gelişmeler bu yeni eğitim yönelimleri konusunda toplumsal yaşamın her
alanında değişime neden olmakta ve özellikle eğitim kurumlarının yapı ve işlevlerini de
etkilemektedir. Günümüzde, teknoloji okul öncesi sınıflarından, üniversite ders programlarına
kadar girmiştir. Pek çok kişinin günlük yaşamında bilgisayar ve diğer elektronik araçları
kullanması, elektronik ürünlerin giderek daha karmaşık, daha küçük, kolay taşınabilir ve daha
çok ucuzlamasına neden olmuş ve sonuç olarak kullanımı giderek dahada yaygınlaşmıştır.

Teknoloji, öğrenmeyi kişiye özel ve kişisel bir tecrübe haline getirerek, bireyi en üst
düzeyde motive etmektedir. Bireyler istedikleri şeyi, istedikleri zaman, yaşamlarının her
aşamasında öğrenebilirler. Özellikle geleneksel eğitim modelleri ile zorluk çeken yetişkinler
ve çocuklar için teknoloji ile öğrenme, başarının başkaları tarafından yargılanmasını önler ve
kişinin istediği hızda öğrenmesine olanak tanır.

İnanılmaz ölçüde elektronik aracın yaratılması şüphesiz okullardaki müzik eğitimi ve
öğretimini de doğrudan etkilemektedir. Artık dünyanın pek çok ülkesinde, diğer eğitim
alanlarında olduğu gibi müzik eğitiminin her düzeyinde dersler teknoloji desteği ile
yürütülmektedir. Müzik teknolojisindeki son gelişmeler hem öğretmene, hem de müzik
öğrencisine müzik kuramları, müzik tarihi, müzik literatürü, müzik eğitimi ve performans gibi
temel müzik alanlarında yeni olanaklar sunmaktadır. Müzik eğitimcileri hem kendi, hem de
öğrencilerinin bilgi ve becerilerini geliştirmek, performanslarını artırmak, çalgı çalabilme
veya söyleyebilme yeteneklerini geliştirmek, yaratıcılıklarını ve motivasyonlarını artırmak
için internet, televizyon, video, video kamera, DVD, CD, CD-ROM, elektronik piyanolar,
bilgisayar, bilgisayar yazılım programları (software), MIDI vb. teknolojileri müzik sınıflarına
taşımaktadırlar.

Teknolojinin müzik eğitiminde kullanılmasının amacı öğretmen ile öğrenci arasındaki
iletişimi kaldırmak veya klasik eğitim sistemini yıkmak değil, sunmuş olduğu avantajları
destekleyici kaynak olarak kullanmaktır. Geleneksel müzik eğitimi, teknolojinin kullanımı ile
artık daha etkili ve çok boyutlu hale gelmiş, yeni teknolojiler müzik öğrenme ortamını
“teknolojik öğrenme merkezi”ne dönüştürmüştür.

İnternet günümüzde artık insan hayatının vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Genellikle
e-mail yollamak veya almak, her hangi bir konuda araştırma yapmak, bir şey satın almak
insanların günlük alışkanlıkları arasına girmiştir. İnternette özellikle herhangi bir konuda
dünyanın dört bir tarafından sunulan bilgi ise inanılmaz bir düzeydedir.

*
GÜFEF, Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğr.Üyesi

İnternetin getirdiği imkanlar ile artık dünyanın pek çok yerinde bazı üniversiteler
internet aracılığı ile “uzaktan müzik eğitimi” vermektedir. Bu dersler, daha çok öğretmenin
sınıfta öğrencileri ile yüz yüze yaptığı dersleri destekleyici olarak kullanılmaktadır. İnternet
ile müzik alanında uzaktan eğitim, öğrencilerin yanı sıra meslek hayatına atılmış
müzisyenlerin ve müzik eğitimcilerinin ve hatta müzikseverlerin yaşam boyu eğitimlerine de
katkı sağlamaktadır. Web-tabanlı eğitim materyalleri, CD-ROM, yazılım programları, e-mail
ve tartışma alanları ile sanal ortamda öğrenciler için verilen derslerin yönetimi oldukça
kolaydır. Eğitim sistemine web adresinden giriş yapılarak, derslere kayıt yaptırmak yeterli
olmaktadır. Ders öğretmeni, sanal ortamda öğrenme yöntemlerini, ders içeriklerini,
tartışmaları, değerlendirmeleri, ödevleri vb. tanımlayabilmektedir. Sanal sınıf araçları ile canlı
ve eş-zamanlı iletişim sağlanabilmektedir. Örneğin, metin tabanlı sohbet ortamı
oluşturulabilmekte ve web kameraları ile görüntülü iletişim kurulabilmektedir. Öğrenciler
ders esnasında soru sorabilmekte ve öğretmen bu soruları eş zamanlı olarak
cevaplayabilmektedir. Öğretmen, değerlendirme testleri, soru bankaları ve alıştırma sınavları
hazırlamakta ve bunlar otomatik olarak değerlendirilebilmektedir. Hatta, öğrencilerin ders
içerikleriyle ne kadar etkileşebildiklerini ve derse devam edip, etmediklerini de izlemek
mümkündür.

Mevcut internet ile yetinmeyen dünyanın çeşitli ülkelerinden 200’den fazla üniversite,
endüstri ve hükümetler “İnternet2” olarak adlandırılan yeni bir proje üzerinde çalışmaktadır.
İnternet2 projesinin amacı, bugün kullanılan internetten daha ileri düzeyde bir haberleşme ağı
ve teknolojisi oluşturmaktır. Kurulacak daha hızlı, daha güçlü bir iletişim ağı ile CD
kalitesinde ses ve görüntü elde etmeye çalışılmaktadır. Bu proje ile katılımcı üniversiteler
arasında hali hazırda deneme çalışmaları yapılmaya başlanmış ve İnternet2 eğitim amaçlı
olarak bazı üniversitelerin dersliklerine girmiş bulunmaktadır.

İnternet2’nin sunduğu daha mükemmel haberleşme ağı müzik eğitimi alanında yeni bir
kapı açmaktadır. Artık video-konferans teknolojisi ile bir müzik eğitimcisi, uzaktaki öğrencisi
ile örneğin keman dersi yapabilmektedir. Hatta, öğretmen dünyanın diğer ucundaki ünlü bir
müzisyeni dersine davet edebilmekte, birbirlerini daha iyi duyarak, daha iyi görerek estetik
değerlendirmeler yapabilmektedirler. Böyle bir tecrübe öğrenciler için hiç şüphesiz inanılmaz
bir öğrenme ve motivasyon kaynağı olmaktadır.

Eğitim kurumlarının vermiş olduğu uzaktan eğitime ek olarak internet, müzik ve
eğitimi konusunda pek çok sitede müzik bilgileri içermekte ve müzik eserlerinin
dinlenebilmesi için oldukça geniş bir kaynak oluşturmaktadır. Müzik eğitimcileri internetin
sunduğu bu bilgileri ders içerisinde kullanabileceği gibi, öğrencilerinden ders dışında
alıştırmalar yapmasını da isteyebilecektir. İnternet ortamında sunulan yazılım programları hiç
kuşkusuz hem öğrencilere, hem de öğretmenlere inanılmaz kapılar açmaktadır.

Nota web sayfaları her çeşit müziği dinlemek, kopyalamak veya üzerinde çalışmak için
önemli bir kaynak oluşturmaktadır. İnternette sunulan bir müzik eserini dinleyebilmek,
notasını görebilmek ve bir kopyasını alabilmek için ayrı bilgisayar yazılım programlarına
ihtiyaç vardır. Sibelius’un Scorch, Adobe Reader (5.0 veya üstü) ve Quicktime internetteki
notaları kopyalayabilmek için yine internette sunulan yazılım programlarıdır. İnternetten
ücretsiz olarak eserlerin ses kayıt ve notasının kopyalanmasına izin veren web sayfalarından
bazıları şunlardır:

• Sibelius Music
(www.sibeliusmusic.com),
• Sheet Music Online
(Yaprak nota) (www.sheetmusic1.com),

www.muzikegitimcileri.net

• The Sheet Music Archive
(Müzik arşivi) (www.sheetmusicarchive.net),
• Music Scores (Notalar)
(www.music-scores.com),
• Easy Sheet Music
(Kolay yaprak notalar) (www.easysheetmusic.com),
• All Piano Sheet Music
(Piyano yaprak notaları) (www.allpianosheetmusic.com),
• 247 Sheet Music
(247 yaprak nota) (www.247sheetmusic.com/downloads),
• Yamaha
(www.yamahamusicsoft.com) ve
• The Mutopia Project
(www.mutopiaproject.org).

Müzik tarihi, bestecilerin hayat hikayeleri ve müzik terminolojisi web sayfalarından hem
ders esnasında, hem de ders dışında yararlanmak mümkündür. Bu sayfalardan bazıları:

• Virginia Tech Multimedia Music Dictionary
(Müzik sözlüğü)
(www.music.vt.edu/musicdictionary/),
• Essentials of Music
(Müziğin temelleri) (www.essentialsofmusic.com),
• Worldwide Internet Music Resources: Composers
(Besteciler)
(http://www.music.indiana.edu/music_resources/composer.html),
• Music History 102: A Guide to Western Composers and Their Music from the Middle
Ages to the Present
(Müzik tarihi) (www.ipl.org/exhibit/mushist/),
• The Classical Music Navigator
(Klasik müzik kılavuzu)
(www.wku.edu/~smithch/music/ index2.htm),
• Learning Zone from Naxos
(Öğrenme merkezi)
(www.naxos.com/newdesign/fcomposers.files/bcomposers.asp) ve
• Dr. Estrella’s Incredible Abridged Dictionary of Composers
(Besteciler sözlüğü)
(www.stevenestrella.com/composers) belirtilen konularda hazırlanmış web
sayfalarından sadece bazılarıdır.
Müzik teorisi sitelerinin sunmuş olduğu ritm, nota okuma, teori, deşifre yapma, diziler vb.
konularda alıştırmalar farklı düzeydeki öğrenciler için hazırlanmıştır. Bu sayfalardan bazıları,

• PracticeSpot: Ideas and Resources for Great Music Lessons
(Alıştırmalar)
(www.practice spot.com),
• Ricci Adams’ Music Theory
(Müzik teori) (www.musictheory.net),
• Theory on the Web: An On-line, Hypertext for Music Theory
(Müzik teori)
(www.smu.edu/totw/) ve
• Introduction to Music Theory and Aural Skills
(Müzik teori ve kulak eğitimi)
(www.murraystate.edu/qacd/cfac/music/mus109entry.htm) dir.

Müzisyenler ve müzik eğitimcileri, interneti bilgi edinme ve haberleşme amaçlarının yanı
sıra kendi fikirlerini diğer insanlarla paylaşabilmek için kişisel siteler hazırlamak yoluyla
kullanmaktadırlar. Bu sitelerde genellikle kişisel bilgilere, müzik, müzik eğitimi, öğretim
yöntemleri, müzik öğretim araçları vb. sayfalara yer verilmektedir. Kişiler, bu siteler ve e-
mail aracılığı ile diğer müzisyenler ile çabuk ve kolay bir haberleşme ağı kurabilmektedirler.
Bu kişilerin web sayfalarına on-line araştırmalar yapılarak ulaşılabilmektedir.

Kişisel web sayfalarının yanı sıra, genel anlamda, daha kapsamlı ve Türkçe hazırlanmış
müzik siteleri de vardır. Bu sitelerden en büyüğü Beethoven’e adanmış olan “Beethoven
Klasik Müzik Sitesi” (http://www.beethovenlives.net) dir. Bu sitede Beethoven’in hayatı ve
eserlerinin yanı sıra çalgılar, müzik sözlüğü, müzikle ilgili yazılar ve makaleler, nota arşivi,
nota öğretimi, MP3 ve pek çok link mevcuttur.


“Müzik Eğitimcileri Sitesi” (http://www.muzikegitimcileri.net) ise müzik eğitimi
alanında ulusal veri bankası olarak tasarlanmış bir başka sitedir. Bu sitede yine pek çok
bilimsel araştırmalar, yayınlar, Türkiye’deki müzik okulları, indirilebilecek müzik eserleri,
müzikle ilgili duyurular, linkler, serbest kürsü vb. pek çok sayfa mevcuttur. Ancak
unutulmaması gereken bir şey var ki, internette sunulan web sayfaları hergün değişebilmekte
ve arama yapıldığı zaman bazıları aktif olmayabilmektedir.

Sonuç olarak, geleneksel eğitim ortamındaki öğretmen ve öğrenci etkileşiminin yerini hiç
bir şey alamayacaktır. Ancak, teknolojinin sunduğu kaynaklar müzik öğretimine farklı bir
yaklaşım getirmektedir. Herkes müzik teknolojisini kullanmayı seçmeyebilir, ancak
teknolojinin eğitime olan olumlu etkilerini gözardı etmek bir hata olacaktır. Çünkü, teknoloji
müzik eğitimine kaliteli ve etkili bir eğitim için inanılmaz olanaklar sunmaktadır. Türkiye’de
müzik eğitimi veren üniversitelerin uzaktan eğitim imkanları yaratması, öğrencilerin yanı sıra
müzisyenlerin ve müzik eğitimcilerinin mezuniyet sonrası eğitimleri için de oldukça önem
taşımaktadır. Ayrıca, yeni müzik siteleri ve Türkçe yazılım programları hazırlanmalı ve on-
line forumlar oluşturularak müzik eğitimi konusunda bilgi değişimi sağlanmalıdır.


KAYNAKLAR

Avrupa Birliği Ülkelerinde Yükseköğretim. http://www.yok.edu.tr/egitim/avrupa.doc (08/12/2005).
Edwards, Carol (May 1993). Life-Long Learning. Communications of the Association of Computing
Machinery, 36 (5), 76.

Internet2. (1996-2005). http://www.internet2.edu (15 Eylül, 2006)

The Music Technology Guide (2002-2003). Akron, Ohio: Lentine’s Music Inc.